Vượt qua giới hạn: 4 điều tôi học được khi làm việc nhóm trong dự án phim

4 bài học về sản xuất phim độc lập có thể áp dụng cho việc làm nhóm nói chung

Câu chuyện đi làm phim

Trong tuần qua, mình có dịp đi làm sản xuất (Producer) cho một nhóm làm phim ngắn độc lập. Phim ngắn độc lập (indie short film) là như thế nào?

• Ngắn, vì phim không dài ˆˆ (cả phim dài khoảng 10-15 phút, và quay trong 2-3 ngày)

• Độc lập, vì phần lớn kinh phí là "của nhà tự trồng", chưa có đầu tư thương mại từ bên ngoài.

Và vào cuối tuần, mình cũng được tham gia một buổi trò chuyện của một đạo diễn - nhà biên kịch kiêm nhà sản xuất phim lão luyện trong ngành - chị Bùi Kim Quy, nói về công tác vận hành đoàn làm phim kinh phí thấp.

Từ các quan sát cá nhân của việc trực tiếp gây dựng đoàn và vận hành đoàn làm phim nhỏ, và từ các chia sẻ quý báu của chị Kim Quy, mình ghi ra sau đây bốn điều mình sẽ lấy làm kim chỉ nam khi làm phim ở vai trò sản xuất (Producer).

Ngoài ra, những điều này cũng có thể ứng dụng sang các mảng khác nữa.

Tại sao lại vậy?

Ảnh: Hậu trường phim ngắn "Vũ Điệu” (Đạo diễn: Damien Đặng / Sản xuất: Thanh Vân - Thuỳ Trang). Nhóm làm phim dù tối giản thì cũng có khá là nhiều người, nên nó là một dạng teamwork phức tạp.

Nhiệm vụ của người lãnh đạo trong đội nhóm

Có một điểm chung là cho dù đóng vai trò sản xuất trong nhóm làm phim, hoặc lead team ở lĩnh vực khác đi chăng nữa, thì mình đều cần làm các task tương đồng như sau:

1. Đảm nhận vai trò "produce", "make", "biến không thành có”

2. Xây dựng đội, tìm kiếm nhân sự thích hợp cho các vị trí

3. Đồng bộ được tầm nhìn, hình dung và củng cố niềm tin của mọi người vào đội ngũ và dự án

4. Vận hành đội nhóm để làm việc chung với nhau, hướng đến một đầu ra kết quả chung

5. Và làm các việc trên trong bối cảnh kinh phí thấp hoặc không có kinh phí.

Do đó, những điều nhặt nhạnh được ở mảng phim ở vị trí producer (nhà sản xuất), đầu tàu của đội, cũng có thể ứng dụng được khi làm leader team ở mảng khác.

Vậy bốn điều đúc rút dành cho Producer/Leader của mình là gì?

1. Thời gian của ai cũng là vàng bạc.

• Nếu mọi người đồng ý giúp đỡ mình, kể cả khi đó không phải vật chất hiện kim, thì riêng chất xám và thời gian của mọi người dành cho mình đã là tài sản giá trị.

• Do đó cần trân trọng thời gian đó, tận dụng tối đa thời gian mọi người cho mình và cho nhau.

• Một trong các cách tận dụng thời gian là làm việc của mình triệt để trước khi họp nhóm, họp hành thì cần agenda xem ai cần chia sẻ nội dung gì, có gì của nhóm mà bị phụ thuộc cá nhân thì cần giải quyết trước khi bưng cả nhóm vào.

Ảnh: Hậu trường phim ngắn "Vũ Điệu” (Đạo diễn: Damien Đặng / Sản xuất: Thanh Vân - Thuỳ Trang). Trước khi mang cả đoàn đủ người (15-17 người) đến bối cảnh, thì một đoàn nhỏ hơn gồm đạo diễn (Director), đạo diễn hình ảnh (DOP / Director of Pictures), chỉ đạo mỹ thuật (Art Director) và sản xuất (Producer) sẽ phải đến khảo sát hiện trường trước, mỗi người sẽ đánh giá bối cảnh từ góc nhìn của họ và nêu ra các quan ngại, vấn đề để khắc phục trước khi quay chính thức.

2. Cố gắng tạo môi trường làm việc chuyên nghiệp chỉn chu an toàn, đồng thời hoà đồng vui vẻ.

• Con người không phải là cái máy nên cần nghỉ ngơi đầy đủ hợp lí, đi đến nơi về đến chốn, làm việc thì an toàn nguyên vẹn đừng để sứt mẻ gì.

• Nhiều khi là đầu tàu thì chán hoặc nản là không tránh khỏi, các thuyền viên cũng thế. Nhưng không được bỏ tàu, hạn chế thể hiện sự chán chường mệt mỏi, có niềm tin mình không toang thì mọi người sẽ theo mình.

• Ý thức hoà nhã, lịch sự là không bao giờ thừa.

  

  Ảnh: Hậu trường phim ngắn "Vũ Điệu” (Đạo diễn: Damien Đặng / Sản xuất: Thanh Vân - Thuỳ Trang). Đoàn mình rất chú trọng ăn sáng uống đầy đủ để đảm bảo sức khoẻ làm việc ˆˆ Mình đã rất cảm động khi có thành viên nói là đây là menu cơm đoàn ngon nhất bạn ấy từng ăn.

3. Trong team ai cũng có vai của mình, đừng làm thay, cũng đừng lười biếng.

• Team mạnh là khi hỗ trợ được nhau, nhưng để phối hợp và bổ trợ như thế thì phải biết bản thân là vai gì, đồng đội là vai gì.

• Do đó trước khi vào việc thì cần quy hoạch vai trò, trách nhiệm và ngân sách. Cứ quá cái gì trong 3 mục này thì thuyền trưởng nhắc nhở.

Ảnh: Hậu trường phim ngắn "Vũ Điệu” (Đạo diễn: Damien Đặng / Sản xuất: Thanh Vân - Thuỳ Trang). Đoàn phim mini mà đã đông thế này rồi. Hình dung đoàn phim thương mại to to thì quy mô sẽ hàng trăm người, là hàng trăm tính cách, động lực và phong cách làm việc khác nhau. Vai trò của người sản xuất để dẫn dắt, động viên và điều hoà cho cả team là cực kì quan trọng. (Không biết bao giờ mình sẽ trưởng thành đến mức làm được sản xuất cho đoàn phim lớn nhỉ, nhưng cứ mơ thôi ˆˆ)

4. Niềm tin là rất quan trọng - về vision (tầm nhìn), mission (sứ mệnh) và đội nhóm

• Tin tưởng thì mới làm, không tin thì nghỉ sớm.

• Niềm tin là cái gắn kết mọi người với nhau. Có thể trong quá trình làm thì phát sinh mâu thuẫn, ghét nhau dã man, nhưng nếu có niềm tin vào kết quả chung thì hai-ba người đó vẫn có thể ở lại. Chứ trên đời làm gì có nhóm nào chưa mâu thuẫn bao giờ ˆˆ

Ảnh: Hậu trường phim ngắn "Vũ Điệu” (Đạo diễn: Damien Đặng / Sản xuất: Thanh Vân - Thuỳ Trang). Những thành viên chủ chốt của đoàn đã đến với team vì niềm tin vào đạo diễn ˆˆ Và mình tin tác phẩm sẽ không làm mọi người thất vọng.

Trên đây là bốn bài học mình rút ra sau đoàn phim gần đây và từ buổi nói chuyện của một tác giả phim mình yêu mến.

Hãy chờ đón phim của chúng mình và những bài học phim ảnh tiếp theo nhé ˆˆ

---

Bài viết thuộc thử thách Viết Đều và Hay của Writing On The Net Alumni. #wotn #vietdeuvahay